Borowik górski jest jednym z najsmaczniejszych i najbardziej poszukiwanych grzybów w Polsce. W tym artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć o tych niezwykłych grzybach - gdzie rosną, jak je rozpoznać, kiedy zbierać, jakie mają właściwości oraz jak je przygotowywać i przechowywać. Poznasz również przepisy kulinarne z wykorzystaniem borowików górskich.
Kluczowe wnioski:- Borowiki górskie rosną w polskich lasach od lipca do października.
- Mają charakterystyczny kształt i barwę, dzięki czemu łatwo je rozpoznać.
- Ze względu na swoje właściwości smakowe i zdrowotne warto włączyć je do diety.
- Należy je odpowiednio przygotować, oczyścić i jak najszybciej spożyć lub zamrozić.
- Można z nich przyrządzić wiele smacznych dań, np. zupę borowikową.
Gdzie rosną borowiki górskie?
Borowiki górskie to grzyby, które rosną głównie w polskich lasach iglastych i mieszanych. Można je spotkać od lipca do października. Preferują gleby kwaśne i piaszczyste oraz lasy sosnowe i świerkowe. Często rosną pod brzozami, dębami i bukami.
Najczęściej borowiki górskie znajdziemy na terenie Karpat, Sudetów, Borów Dolnośląskich i Borów Tucholskich. Dobrymi miejscami do zbioru tych grzybów są więc województwa: małopolskie, śląskie, dolnośląskie, podkarpackie, świętokrzyskie, lubuskie, wielkopolskie, warmińsko-mazurskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie.
Warto szukać ich w lasach blisko źródeł i cieków wodnych, gdzie panuje wysoka wilgotność. Często rosną grupy borowików, dlatego gdy znajdziemy jednego, prawdopodobnie w pobliżu znajdują się kolejne okazy.
Miejsca występowania borowików górskich
Oto kilka konkretnych miejsc w Polsce, gdzie można znaleźć borowiki górskie:
- Bory Dolnośląskie (okolice Jeleniej Góry, Szklarskiej Poręby, Karpacza)
- Puszcza Białowieska
- Lasy Sudeckie (Kotlina Kłodzka, Góry Sowie)
- Puszcza Knyszyńska
- Lasy Beskidu Śląskiego i Żywieckiego
Warto wybrać się w te rejony, aby zebrać smaczne borowiki górskie.
Jak rozpoznać borowiki górskie?
Borowik górski ma charakterystyczny wygląd, dzięki czemu stosunkowo łatwo go rozpoznać. Ma kapelusz o średnicy 8-20 cm. Początkowo jest on półkulisty, z czasem rozpościera się i staje się wypukło-rozpostarty. Górna część kapelusza jest gładka, matowa, o barwie ochrowobrązowej, czerwonobrązowej lub brązowooliwkowej.
Trzon borowika górskiego ma długość 5-10 cm i grubość 2-4 cm. Jest on pełny, z charakterystycznymi drobnymi jasnymi ziarenkami. U starszych okazów trzon jest jasnoszary lub białawy.
Rurki borowika mają długość 5-15 mm i przyrośnięte są do trzonu. Ich kolor zmienia się wraz z wiekiem grzyba - od jasnożółtego do oliwkowozielonego. Pory rurek są małe i okrągłe.
Miąższ borowika górskiego jest jędrny, biały, na przełomie nie zmienia barwy. Ma słodkawy zapach i łagodny smak.
Najważniejsze cechy identyfikacyjne borowika górskiego to więc:
- matowy, ochrowobrązowy kapelusz
- trzon z drobnymi ziarenkami
- małe okrągłe pory na rurkach
- miąższ nie zmieniający barwy na przełomie
Kiedy zbierać borowiki górskie?
Borowiki górskie pojawiają się w lasach w Polsce od lipca do października. Sezon na ich zbiory zaczyna się w połowie lata i trwa do pierwszych jesiennych przymrozków.
Najlepszy czas na zbieranie borowików to sierpień i wrzesień. Wtedy znajdziemy dużo młodych, zdrowych okazów o optymalnej dojrzałości i wielkości. W lipcu borowiki są jeszcze młode i niedojrzałe, natomiast w październiku często bywają już przerośnięte lub częściowo zepsute przez nocne przymrozki.
Najlepiej zbierać borowiki górskie 1-2 dni po deszczu. Wilgoć sprzyja owocowaniu grzybów. Nie powinno jednak padać w momencie zbioru, gdyż mokre kapelusze borowików są bardziej podatne na uszkodzenia.
Najlepsza pora dnia na zbiory to wczesny ranek, kiedy borowiki są jeszcze świeże i jędrne po nocnej rosie. W ciągu dnia szybko miękną i stają się robaczywe.
Jakie właściwości mają borowiki górskie?
Borowiki górskie mają szereg cennych właściwości, dzięki którym warto włączyć je do swojej diety.
Są niskokaloryczne - 100 g borowików zawiera zaledwie ok. 30 kcal. Dostarczają sporo białka, błonnika i cennych witamin oraz minerałów takich jak witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B5, B6, B9), witamina C, witamina D, potas, fosfor, magnez, cynk i miedź.
Borowiki górskie mają działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i obniżające poziom cholesterolu we krwi. Wspomagają pracę układu immunologicznego i odporność organizmu. Poprawiają ukrwienie i sprzyjają zdrowiu układu krążenia.
Ze względu na zawartość chityny i betaglukanów, borowiki działają pozytywnie na układ pokarmowy - poprawiają trawienie, łagodzą stany zapalne jelit i wzmacniają ich śluzówkę. Są zalecane dla osób z zespołem jelita drażliwego.
Regularne spożywanie borowików górskich może zatem przynieść wiele korzyści dla zdrowia i urody.
Jak przygotować i przechowywać borowiki górskie?
Aby borowiki górskie zachowały swoje walory smakowe i odżywcze, należy odpowiednio je przygotować i przechowywać.
Zebrane borowiki trzeba jak najszybciej oczyścić - delikatnie obszczotkować lub przetrzeć wilgotną ściereczką, usunąć ziemię i zdrewniały trzon. Nie zaleca się mycia borowików w wodzie, gdyż powoduje to utratę aromatu i szybsze psucie.
Oczyszczone borowiki można zjeść od razu, przygotować danie lub zamrozić w całości lub pokrojone. Przed mrożeniem borowiki warto podsuszyć lub lekko podsmażyć.
Najlepiej mrozić borowiki porcjowane w woreczkach, aby ułatwić późniejsze wykorzystanie. W lodówce utrzymują świeżość ok. 3-4 dni.
Suszone borowiki zachowują wartości odżywcze. Do suszenia nadają się małe kapelusze pokrojone w plasterki. Suszyć w suszarce w temp. 40-50°C lub w piekarniku uchylonym na 50°C.
Marynowane w occie lub soli borowiki górskie również można przechowywać przez kilka miesięcy.
Przepisy kulinarne z borowikami górskimi
Borowiki górskie doskonale nadają się do wielu smacznych dań. Oto kilka sprawdzonych przepisów z ich wykorzystaniem:
Zupa borowikowa
Klasyczna zupa borowikowa to prosty i sycący posiłek. Borowiki gotujemy w bulionie warzywnym z dodatkiem śmietany lub mleka.
Bigos z borowikami
Do tradycyjnego bigosu można dodać pokrojone borowiki. Nadają potrawie wyjątkowy aromat i konsystencję.
Makaron z borowikami
Borowiki doskonale komponują się z makaronem. Wystarczy je podsmażyć na maśle i dodać ulubiony makaron np. tagliatelle.
Kotleciki z borowikami
Z mielonego mięsa z borowikami uformować kotleciki, obtoczyć w bułce tartej i usmażyć. Podawać z ulubionymi dodatkami.
Borowiki górskie można wykorzystać na wiele sposobów w kuchni. Ich oryginalny smak i zapach wzbogaci każdą potrawę. Smacznego!
Podsumowanie
W powyższym artykule dowiedzieliśmy się wszystkiego, co trzeba wiedzieć o borowikach górskich - od miejsc ich występowania, poprzez sposoby rozpoznawania, sezon na zbiory, właściwości i zastosowanie w kuchni. Okazuje się, że borowiki górskie to niezwykle cenne grzyby, które warto włączyć do diety ze względu na walory smakowe i zdrowotne. Choć rosną głównie w polskich lasach górskich i podgórskich, można je znaleźć również na Nizinie Mazowieckiej czy Pojezierzu Pomorskim. Najlepszym czasem na ich zbiór jest sierpień i wrzesień. Aby je rozpoznać, należy zwrócić uwagę na charakterystyczny wygląd. Borowiki górskie mają wiele cennych właściwości prozdrowotnych i stanowią smaczny dodatek do wielu dań.
Mamy nadzieję, że dzięki temu artykułowi nie tylko poszerzyliście swoją wiedzę na temat tych niezwykłych grzybów, ale także zachęciliście się do skosztowania ich w kuchni. Borowiki górskie to prawdziwy skarb polskich lasów, który warto odkryć na nowo. Jeśli macie okazję wybrać się na grzybobranie, koniecznie zwróćcie uwagę na te smaczne okazy. A nuż uda Wam się zebrać kilka borowików do domowej kuchni?
Mamy nadzieję, że nasz artykuł dostarczył Wam wielu ciekawych i przydatnych informacji na temat borowików górskich. Teraz wiecie już, jak rozpoznać te grzyby, gdzie można je znaleźć oraz w jaki sposób przygotować i zastosować kulinarnie. Zachęcamy do skorzystania z podanych przepisów i spróbowania borowików górskich w domu. Życzymy smacznego i udanych zbiorów!
Podsumowując, borowiki górskie to niezwykle smaczne i zdrowe grzyby, które warto polubić. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu artykułowi poznaliście wszystkie najważniejsze informacje na ich temat i być może zachęciliście się do spróbowania tych grzybów osobiście. Życzymy udanych grzybobrań oraz apetycznych posiłków z wykorzystaniem tych niezwykłych darów polskich lasów.
