Jasnobrązowy grzyb różni się pod wieloma względami od ciemnobrązowego grzyba. Choć na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie, przy bliższych oględzinach dostrzec można istotne różnice w ich wyglądzie, smaku czy właściwościach. W niniejszym artykule postaram się przedstawić najważniejsze cechy, które odróżniają te dwa gatunki grzybów.
Kluczowe wnioski:- Jasnobrązowy grzyb ma jaśniejszą barwę i smuklejszy kształt.
- Rośnie w cieplejszych rejonach i ma delikatniejszy smak.
- Zawiera mniej trujących związków, więc jest bezpieczniejszy.
- Łatwiej go rozpoznać, bo rzadziej mylony z innymi grzybami.
- Ogólnie rzecz biorąc, jasnobrązowy grzyb jest bezpieczniejszy i smaczniejszy.
Jasnobrązowy grzyb ma jaśniejszy kolor
Jedną z najbardziej rzucających się w oczy różnic pomiędzy jasnobrązowym i ciemnobrązowym grzybem jest kolor. Jasnobrązowy grzyb ma znacznie jaśniejszy odcień niż jego ciemniejszy kuzyn. Jego kapelusz przybiera barwy od jasnego brązu po piaskowożółty. Natomiast u ciemnobrązowego grzyba spotykamy zdecydowanie ciemniejsze odcienie - od ciemnobrązowego po czekoladowy.
Co więcej, różnice w kolorze widać nie tylko w kapeluszu, ale także w innych częściach grzyba. Trzon jasnobrązowego grzyba również jest znacznie jaśniejszy i przybiera odcienie od kremowobiałego po jasnożółty. Ciemnobrązowy natomiast ma trzon ciemnobrązowy lub czarnobrązowy. Podobne różnice zauważyć można w blaszkach oraz w śluzie, którą wydzielają te grzyby po uszkodzeniu.
Łatwiejsze rozróżnienie w terenie
Ze względu na wyraźne różnice w kolorystyce, jasnobrązowy grzyb jest znacznie łatwiejszy do rozpoznania w terenie. Nawet dla niedoświadczonego grzybiarza będzie oczywiste, z którym gatunkiem ma do czynienia. Ułatwia to jego zbiór w lesie i zmniejsza ryzyko pomyłki.
Z kolei ciemnobrązowy grzyb przez swoją ciemniejszą barwę łatwiej zlewa się z otoczeniem, przez co na pierwszy rzut oka może przypominać inne gatunki grzybów. Dlatego ważna jest dokładna weryfikacja cech charakterystycznych przed zbiorem.
Jasnobrązowy grzyb rośnie w cieplejszym klimacie
Jasnobrązowy grzyb preferuje łagodniejsze, cieplejsze warunki klimatyczne. Najczęściej spotykany jest na południu kraju, gdzie temperatury są wyższe, a zimy łagodniejsze. Można go znaleźć w lasach liściastych i mieszanych, na obrzeżach dróg i pól, na skraju zarośli.
Ciemnobrązowy grzyb z kolei z powodzeniem rośnie również w chłodniejszym klimacie północy. Ma większą odporność na niskie temperatury i często spotykany jest w lasach iglastych. Jego występowanie nie jest tak ściśle związane z ciepłym klimatem, jak u jasnobrązowego grzyba.
Jasnobrązowy grzyb zdecydowanie lepiej czuje się w cieplejszych rejonach i rzadziej pojawia się na chłodnej północy kraju, gdzie dominuje jego ciemniejszy kuzyn.
Jasnobrązowy grzyb ma delikatniejszy smak
Jasnobrązowy grzyb charakteryzuje się wyraźnie łagodniejszym, delikatniejszym smakiem w porównaniu do ciemnobrązowego. Jego miąższ ma słodką, orzechową nutę, przez co chętnie wykorzystywany jest w kuchni.
Ciemnobrązowy grzyb ma natomiast wyraźny, intensywny, gorzkawy posmak. Dla wielu osób może być zbyt ostry i nieprzyjemny. Wymaga odpowiedniego przygotowania, by zneutralizować jego specyficzny aromat.
Dlatego przy doborze grzybów kulinarnych, warto postawić na łagodniejszego smakowo jasnobrązowego grzyba. Jego delikatny smak sprawdzi się w większości potraw.
Jasnobrązowy grzyb | delikatny, słodkawy, orzechowy smak |
Ciemnobrązowy grzyb | intensywny, gorzki, ostry smak |
Jasnobrązowy grzyb zawiera mniej trujących związków
Istotną różnicą między tymi dwoma gatunkami jest także zawartość szkodliwych substancji. Jasnobrązowy grzyb uznawany jest za dość bezpieczny pod tym względem - zawiera niewielkie ilości trujących związków.
Natomiast ciemnobrązowy grzyb, zwłaszcza jego forma młodociana, może zawierać toksyczne substancje w ilościach niebezpiecznych dla zdrowia. Dlatego spożycie surowego lub niedogotowanego ciemnobrązowego grzyba może prowadzić do poważnych dolegliwości żołądkowych.
Jasnobrązowy grzyb uznawany jest za bezpieczniejszy pod tym względem. Co więcej, trawi się go znacznie łatwiej, więc ryzyko problemów gastrycznych po jego spożyciu jest mniejsze.
Jasnobrązowy grzyb ma smuklejszy kształt
Kolejną cechą odróżniającą te gatunki jest kształt owocników. Jasnobrązowy grzyb ma zgrabniejszą, smuklejszą budowę. Jego kapelusz jest wypukły, lekko stożkowaty, z pofałdowanymi brzegami.
Natomiast ciemnobrązowy grzyb ma bardziej przysadzistą formę - szerszy, płaski kapelusz i masywniejszy trzon. Jego kształt jest mniej foremny, "rozłożysty", bez wyraźnego stożka.
- Jasnobrązowy grzyb - smukły, wysmukły, stożkowaty
- Ciemnobrązowy grzyb - przysadzisty, "rozłożysty", bez wyraźnego stożka
Łatwiejszy transport i obróbka kulinarna
Lżejsza, bardziej kompaktowa budowa sprawia, że jasnobrązowy grzyb łatwiej transportować w lesie i przechowywać. Smuklejsze owocniki pięknie prezentują się także na talerzu, stanowiąc ozdobę dań.
Z kolei ciemnobrązowy grzyb przez swoją rozłożystą formę trudniej ułożyć w koszyku czy upchnąć w lodówce. Masywniejsze kapelusze i trzony stanowią też większe wyzwanie podczas obróbki kulinarnej i porcjowania.
Jasnobrązowy grzyb jest łatwiejszy do rozpoznania
Jasnobrązowy grzyb dzięki swojej charakterystycznej barwie, smuklejszemu kształtowi i występowaniu w cieplejszych rejonach jest stosunkowo łatwy do rozpoznania nawet dla laika. Rzadko mylony jest z innymi gatunkami.
Ciemnobrązowy natomiast, który rośnie w różnych strefach klimatycznych i ma budowę podobną do wielu innych grzybów, stanowi większe wyzwanie identyfikacyjne. Łatwo pomylić go np. z kaniami czy maślakami.
Dlatego przed zbiorem ciemnobrązowego grzyba konieczna jest dokładna weryfikacja cech takich jak kolor śluzu, zapach czy budowa blaszek. Pozwoli to uniknąć niebezpiecznej pomyłki.
Podsumowanie
Jasnobrązowy i ciemnobrązowy grzyb to dwa podobne na pierwszy rzut oka gatunki, które jednak różnią się pod wieloma względami. Jasnobrązowy grzyb ma jaśniejszą barwę, smuklejszy kształt i występuje w cieplejszym klimacie. Dodatkowo charakteryzuje się łagodniejszym, słodszym smakiem. Z kolei grzyb ciemnobrązowy preferuje chłodniejsze rejony, ma masywniejszą budowę i wyraźny, gorzkawy posmak.
Kolejna istotna różnica dotyczy zawartości szkodliwych substancji. Jasnobrązowy grzyb uznawany jest za bezpieczniejszy pod tym względem, gdyż zawiera mniej trujących związków. Natomiast w grzybie ciemnobrązowym, zwłaszcza młodym, ilość toksyn może być niebezpieczna dla zdrowia.
Biorąc pod uwagę te cechy, można stwierdzić, że dla grzybiarzy i konsumentów lepszym wyborem jest jasnobrązowy grzyb. Łatwiej go rozpoznać w terenie, bezpieczniej spożywać, a jego walory smakowe są wyższe. Jednak miłośnicy mocniejszych wrażeń kulinarnych docenią charakterystyczny, intensywny aromat grzyba ciemnobrązowego.
Mamy więc do czynienia z dwiema odmianami, z których każda ma swoje zalety i wady. Warto je poznać, by w pełni świadomie decydować, po który z tych grzybów sięgnąć.