Gąska fioletowa to wyjątkowy gatunek gęsi, który wyróżnia się charakterystycznym fioletowym ubarwieniem. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej niezwykłej gęsi - dowiesz się m.in. jak ją rozpoznać, w jaki sposób hodować oraz jakie potrawy można z niej przyrządzić. Zajmiemy się również kwestią właściwości odżywczych mięsa gąski fioletowej, a także jej zastosowaniem w kosmetyce. Na koniec przedstawimy garść ciekawostek na temat tego osobliwego gatunku.
Kluczowe wnioski:- Gąska fioletowa wyróżnia się charakterystycznym ubarwieniem piór.
- Mięso tej gęsi cechuje wysoka wartość odżywcza i smakowa.
- Z gąski fioletowej można przyrządzić wiele smacznych potraw.
- Posiada ona szereg właściwości prozdrowotnych i kosmetycznych.
- Jest gatunkiem stosunkowo rzadkim i mało poznanym.
Gąska fioletowa - jak ją rozpoznać
Gąska fioletowa to niezwykły gatunek gęsi, który wyróżnia się charakterystycznym fioletowym ubarwieniem. W odróżnieniu od typowych białych gęsi, jej pióra przybierają intensywny odcień fioletu, stąd też wzięła się jej nazwa.
Fioletowe zabarwienie piór jest genetycznie uwarunkowane i pojawia się u wszystkich osobników tego podgatunku. Nie jest to jednak stała cecha, bowiem z wiekiem pióra gąski fioletowej jaśnieją i stają się coraz bardziej białe. Młode osobniki mają pióra niemal czarne, dopiero z czasem nabierają fioletowego odcienia.
Oprócz barwy upierzenia, gąska fioletowa charakteryzuje się także mniejszym wzrostem niż zwykła gęś domowa. Dorosłe osobniki osiągają masę ciała około 4-5 kg. Mają smuklejszą sylwetkę i nieco krótszą szyję. Głowa jest nieco ciemniejsza od reszty ciała, z charakterystycznym czarnym dziobem i pomarańczowymi nogami.
Mimo swej osobliwej urody, gąska fioletowa nie różni się specjalnie pod względem behawioralnym od typowych gęsi. Jest równie towarzyska, żywiołowa i hałaśliwa. Chętnie żeruje w stadzie, a w razie zagrożenia głośno gęgając ostrzega pozostałe osobniki.
Jak odróżnić gąskę fioletową od innych gatunków?
Aby rozpoznać gąskę fioletową, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na jej pióra. Są one faktycznie fioletowe, choć ich odcień może być różny - od ciemnego granatu po jasny ametyst. Nietypowe ubarwienie jest podstawową i najbardziej charakterystyczną cechą tej gęsi.
Białe gęsi domowe są znacznie większe i mają bielsze, siwe lub kremowe pióra. Gęsi owsiane natomiast, mimo podobnych rozmiarów, nie wyróżniają się specyficznym kolorem - są jednolicie brązowe lub szare.
W przeciwieństwie do dzikich gęsi, gąska fioletowa jest oswojona i żyje w pobliżu ludzi. Można ją spotkać na podwórkach wiejskich gospodarstw lub w zagrodach hodowlanych. Dzikie gatunki gęsi natomiast unikają kontaktu z człowiekiem.
Jak uprawiać gąskę fioletową
Gąska fioletowa, mimo osobliwego wyglądu, nie różni się specjalnie pod względem hodowlanym od typowych gęsi domowych. Jest wręcz gatunkiem polecanym dla początkujących hodowców, gdyż cechuje ją łagodny charakter, niewybredność i odporność na choroby.
Ze względu na niewielkie gabaryty, wystarczy jej niewielka zagroda z dostępem do trawnika lub pastwiska. Należy zapewnić kryte miejsce do spania z gniazdami oraz stały dostęp do świeżej wody. Gąski nie potrzebują specjalnie urządzonych karmideł ani poideł.
Gąska fioletowa bez problemu zniesie chów na niewielkiej przestrzeni, np. na podwórku przydomowym. Można ją trzymać razem z kurami lub indykami, choć zaleca się oddzielne kurniki ze względu na odmienne zwyczaje gatunków.
Jak karmić gąskę fioletową?
Gąski fioletowe są wszystkożerne, choć zdecydowaną większość ich diety powinny stanowić rośliny. Chętnie zjadają trawę, liście roślin okopowych, warzywa korzeniowe, owoce i zboża. Latem mogą żerować na pastwiskach.
Zbilansowana mieszanka paszowa lub gotowe granulaty dla gęsi zapewnią prawidłowy rozwój i kondycję stada. Nie może zabraknąć codziennego dostępu do świeżej, czystej wody.
Jako uzupełnienie diety, kilka razy w tygodniu warto zaoferować gąskom zielonki, warzywa lub owoce. Posiłek powinien być zawsze świeży, a miski czyste.
Przepisy kulinarne z gąski fioletowej
Gąska fioletowa dostarcza smacznego, delikatnego i soczystego mięsa. Choć gatunkowo nie różni się od typowej gęsi domowej, jej mięso posiada oryginalny, nieco bardziej wyrazisty smak. Przyrządzone odpowiednio danie z gąski fioletowej to prawdziwy rarytas!
Mięso młodych osobników jest delikatne i soczyste, starszych twardsze i mocno nasycone smakiem. Z tego względu najlepsze potrawy uzyskuje się z gąsek młodych, 6 do 8-tygodniowych.
Polecane części do wykorzystania kulinarnego to przede wszystkim pierś i uda. Z nich przygotowuje się większość dań gąsiowych - pieczeń, gulasz, bigos czy faszerowane rolady.
Przykładowe przepisy z gąski fioletowej
Oto kilka wybranych przepisów, które pozwolą w pełni wykorzystać walory smakowe mięsa gąski fioletowej:
- Pieczeń z gąski fioletowej - udziec lub piersi Marynujemy w zalewie octowej z przyprawami, obsmażamy i pieczemy w niskiej temperaturze przez kilka godzin. Podajemy z modrą kapustą lub buraczkami.
- Gulasz z gąski fioletowej - mięso kroimy w grubą kostkę, przesmażamy z cebulą i czosnkiem, zalewamy bulionem warzywnym z pomidorami. Dusimy do miękkości przez ok 2h. Podajemy z kaszą lub ziemniakami.
- Pasztet z gąski fioletowej - mielone mięso mieszamy z siekanymi warzywami, jajkiem i bułką tartą. Przyprawiamy i pieczemy w formach ok. 1 h. Podajemy na ciepło lub na zimno ze śliwkowym konfiturem.
Wartości odżywcze gąski fioletowej
Mięso gąski fioletowej zawiera wiele cennych składników odżywczych. Jest dobrym źródłem pełnowartościowego białka zwierzęcego oraz witamin z grupy B. Zawiera również sporo żelaza, cynku oraz innych mikroelementów.
Składnik odżywczy | Ilość w 100g surowego mięsa |
Białko | 18-20 g |
Tłuszcz | 3,5-4,5 g |
Węglowodany | 0 g |
Mięso z młodych gąsek fioletowych jest szczególnie cenione przez dietetyków i lekarzy. Zawiera stosunkowo mało tłuszczu przy znacznej zawartości wartościowych białek. Stanowi zatem wartościowy składnik diety odchudzającej.
Regularne spożywanie potraw z gąski fioletowej może korzystnie wpłynąć na pracę układu krążenia oraz obniżyć poziom cholesterolu we krwi. W diecie osób starszych zapobiega niedoborom witamin i mikroelementów.
Zastosowanie gąski fioletowej w kosmetyce
Nie tylko mięso, ale również inne produkty uzyskiwane z gąski fioletowej mają szerokie zastosowanie, również w kosmetyce. W szczególności cenione są olej i smalec, bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe i naturalne przeciwutleniacze.
Olej z wątroby gęsiej wykazuje silne działanie regenerujące na skórę, opóźnia procesy starzenia i spłyca zmarszczki. Jest też składnikiem wielu kremów nawilżających. Z kolei smalec gęsi idealnie sprawdza się jako baza do domowych maści i balsamów.
Popularnym zabiegiem pielęgnacyjnym w gabinetach kosmetycznych jest masaż twarzy olejem z wątroby gąski fioletowej. Stymuluje on mikrokrążenie, ujędrnia i wygładza cerę.
Również pióra tych niezwykłych gęsi znajdują zastosowanie w kosmetologii. Ich fioletowy barwnik - melanina - bywa wykorzystywany przy produkcji naturalnych farb do włosów.
Ciekawostki na temat gąski fioletowej
Gąska fioletowa to wciąż rzadki i mało poznany podgatunek gęsi domowej. Choć od stuleci hodowany jest głównie we wschodniej Europie, wciąż otacza go wiele tajemnic i niezwykłych historii.
Nie do końca wiadomo skąd wzięło się jej specyficzne, fioletowe ubarwienie. Jedna z teorii mówi, że powstało w wyniku spontanicznej mutacji genetycznej u osobników żyjących w pobliżu pól lawendy. Inna - że barwnik pochodzi od dzikich gatunków gęsi migrujących z Azji.
Niegdyś wierzono, że mięso fioletowych gęsi ma magiczne właściwości, a sam ich widok przynosi szczęście i pomyślność. Stąd też na wsiach i w dworkach szlachty chętnie trzymano przynajmniej jedną parę tych niezwykłych ptaków.
Obecnie gąski fioletowe wciąż hodowane są głównie w Polsce, na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Niestety ich pogłowie systematycznie spada, przez co gatunek jest zagrożony wyginięciem. By go uratować, podjęto specjalny program ochrony gąsek fioletowych.
Podsumowanie
Gąska fioletowa to wyjątkowy i rzadki gatunek gęsi domowej, który wyróżnia się charakterystycznym fioletowym ubarwieniem. W artykule omówiono szczegółowo cechy, które pozwalają ją rozpoznać i odróżnić od innych gęsi. Przedstawiono również zasady hodowli i żywienia gąski fioletowej, tak aby uzyskać zdrowe i szybko rosnące stado.
Sporo miejsca poświęcono przepisom kulinarnym z wykorzystaniem mięsa tej niezwykłej gęsi. Podano przykładowe dania obfitujące w gąskę fioletową: pieczeń, gulasz czy pasztet. Omówiono także wysoką wartość odżywczą mięsa, zawierającego pełnowartościowe białko, mało tłuszczu i cenne mikroelementy.
W artykule zwrócono również uwagę na zastosowanie kosmetyczne produktów uzyskiwanych z gąski fioletowej, zwłaszcza oleju i smalcu. Na koniec przedstawiono kilka ciekawostek historycznych na temat tego niezwykłego gatunku gęsi oraz program jego ochrony przed wyginięciem.
Mamy nadzieję, że artykuł dostarczył Czytelnikom wielu cennych i praktycznych informacji na temat hodowli, użytkowania i wykorzystania kulinarnego gąski fioletowej. Być może zachęci niektórych do podjęcia własnej hodowli tego osobliwego gatunku gęsi.