psse-slupca.pl
Grzyby

Jakie grzyby listopadowe warto zbierać: kompletna lista gatunków

Łukasz Holewa28 października 2024
Jakie grzyby listopadowe warto zbierać: kompletna lista gatunków

Listopad to ostatni miesiąc aktywnego sezonu grzybowego w Polsce. Mimo że większość popularnych gatunków kończy już owocowanie, wciąż można znaleźć wiele smacznych okazów. Opieńki, podgrzybki, gąski i kurki to główne gatunki, które możemy spotkać w tym okresie.

Temperatura i wilgotność w listopadzie sprzyjają rozwojowi niektórych gatunków grzybów, szczególnie tych preferujących chłodniejsze warunki. To również czas, gdy pojawiają się pierwsze grzyby zimowe, takie jak płomiennica zimowa czy boczniak ostrygowaty. Najważniejsze informacje:
  • Sezon grzybowy powoli dobiega końca, ale wciąż można znaleźć jadalne gatunki
  • Najczęściej spotykane grzyby to opieńki, podgrzybki, gąski i kurki
  • Końcówka listopada to początek sezonu na grzyby zimowe
  • Warunki pogodowe wciąż sprzyjają rozwojowi niektórych gatunków
  • Konieczne jest zbieranie tylko dobrze znanych i zdrowych okazów

Lista grzybów listopadowych

Grzyby listopadowe to ostatnia szansa dla grzybiarzy przed zimą. W lasach można znaleźć jeszcze 6 wartościowych gatunków. Zbieranie grzybów jesienią wymaga jednak większej uwagi i znajomości miejsc występowania.

Nazwa Cechy charakterystyczne Miejsce występowania
Opieńki Miodowy kolor, występują grupowo, pierścień na trzonie Pnie i korzenie drzew liściastych
Podgrzybki Brązowy kapelusz, jasny spód, gruby trzon Lasy iglaste i mieszane
Gąski Szarobrązowy kapelusz, zbiegające blaszki Lasy iglaste, piaszczyste podłoże
Kurki Żółty kolor, lejkowaty kształt Lasy liściaste i mieszane
Płomiennica zimowa Pomarańczowy kapelusz, występuje w kępkach Martwe drewno drzew liściastych
Boczniak ostrygowaty Szary kapelusz, muszelkowaty kształt Pnie drzew liściastych

Opieńki - królowe późnej jesieni

Grzyby późną jesienią to przede wszystkim opieńki miodowe. Ich charakterystyczny miodowożółty kapelusz pokryty jest drobnymi łuskami, a na trzonie znajduje się wyraźny pierścień. Występują gromadnie na martwym drewnie lub korzeniach drzew liściastych.

Opieńki najlepiej sprawdzają się w marynatach i jako dodatek do sosów. Przed przyrządzeniem należy je dokładnie obgotować przez 15-20 minut, wylewając pierwszą wodę. Można je też suszyć lub mrozić po blanszowaniu.

Gąski i podgrzybki - ostatnie dary lasu

Grzyby jesienne jak gąski i podgrzybki można znaleźć w lasach iglastych. Gąski mają charakterystyczny szarobrązowy kapelusz i zbiegające blaszki, natomiast podgrzybki wyróżniają się ciemnobrązowym kapeluszem i jasnym spodem.

Podczas grzybobrania w listopadzie warto szukać tych gatunków pod sosnami i świerkami. Najlepiej zbierać je rano, gdy jest wilgotno, ale temperatura nie spada poniżej 5°C.

Grzyby zimowe - pierwsze oznaki nowego sezonu

Pod koniec listopada pojawiają się pierwsze grzyby na zimę. Płomiennica zimowa tworzy charakterystyczne pomarańczowe kępki na martwym drewnie. Boczniak ostrygowaty preferuje pnie drzew liściastych i można go zbierać nawet przy temperaturze bliskiej zeru. Te ostatnie grzyby są odporne na przymrozki i często owocują aż do grudnia.

Gdzie szukać grzybów w listopadzie

Grzyby listopadowe najczęściej występują w specyficznych miejscach. Kluczowe znaczenie ma typ lasu i obecność odpowiedniego podłoża. Najlepsze rezultaty daje poszukiwanie w lasach mieszanych z przewagą drzew iglastych.

Podczas zbierania grzybów jesienią warto skupić się na miejscach osłoniętych od wiatru. Szczególnie wartościowe są południowe zbocza i zagłębienia terenu, gdzie dłużej utrzymuje się wilgoć i ciepło.

  • Skraje lasów mieszanych z przewagą świerków
  • Tereny w pobliżu starych pniaków i powalonych drzew
  • Południowe zbocza porośnięte mchem
  • Zagłębienia terenu z wysoką wilgotnością
  • Młodniki sosnowe na piaszczystym podłożu

Warunki pogodowe sprzyjające grzybom

Idealne warunki dla grzybów listopadowych to temperatura między 5-15°C i wysoka wilgotność powietrza. Najlepszy czas na zbieranie to 2-3 dni po opadach deszczu, gdy gleba jest wilgotna, ale nie przemoczona.

Grzybobranie w listopadzie warto zaplanować w pochmurne dni bez silnego wiatru. Przymrozki nocne nie wykluczają obecności grzybów, ale znacząco ograniczają ich występowanie.

Bezpieczne grzybobranie - najważniejsze zasady:
  • Zbieraj wyłącznie grzyby, które znasz ze 100% pewnością
  • Używaj przewiewnego koszyka wiklinowego
  • Wykręcaj grzyby w całości, nie przecinaj nożem
  • W razie wątpliwości skonsultuj się z najbliższym punktem sanepidu

Popularne grzyby niedostępne w listopadzie

Zdjęcie Jakie grzyby listopadowe warto zbierać: kompletna lista gatunków

Nie wszystkie grzyby jesienne dotrwają do listopada. Borowiki, maślaki i koźlarze kończą swój sezon już w październiku. Warto o tym pamiętać planując ostatnie w sezonie grzybobranie.

Gatunek Okres występowania
Borowik szlachetny czerwiec - październik
Maślak zwyczajny lipiec - październik
Koźlarz babka czerwiec - październik

Jak przygotować znalezione grzyby

Po powrocie z grzybobrania w listopadzie należy od razu przystąpić do czyszczenia grzybów. Każdy okaz trzeba dokładnie oczyścić z ziemi i igliwia, używając szczoteczki lub wilgotnej ściereczki. Nie należy moczyć grzybów w wodzie przez dłuższy czas.

Przed dalszą obróbką warto posegregować grzyby według gatunków i wielkości. Uszkodzone lub robaczyne części należy bezwzględnie odrzucić. Kapelusze i trzony można pokroić od razu lub przechować w całości.

Przechowywanie grzybów listopadowych

Ostatnie grzyby zebrane w listopadzie można przechowywać na kilka sposobów. Najpopularniejsze metody to suszenie, marynowanie i mrożenie. Świeże grzyby należy przetworzyć maksymalnie w ciągu 24 godzin od zebrania.

Podczas przygotowywania grzybów na zimę warto pamiętać o odpowiedniej obróbce termicznej. Wszystkie gatunki listopadowe, szczególnie opieńki, wymagają dokładnego obgotowania przed dalszym przetwarzaniem. Po wysuszeniu grzyby należy przechowywać w szczelnych, szklanych pojemnikach w suchym i ciemnym miejscu.

Co warto wiedzieć o grzybach listopadowych?

Grzybobranie w listopadzie może być równie owocne jak w pełni sezonu, jeśli wiemy, czego i gdzie szukać. Chociaż najpopularniejsze gatunki jak borowiki czy maślaki już nie występują, wciąż możemy znaleźć wartościowe okazy takie jak opieńki, gąski czy podgrzybki. Kluczem do sukcesu jest znajomość odpowiednich miejsc i warunków pogodowych.

Szczególną uwagę należy zwrócić na bezpieczeństwo podczas zbierania grzybów późną jesienią. Zbierajmy tylko te okazy, które znamy ze stuprocentową pewnością. Warunki atmosferyczne w listopadzie sprzyjają rozwojowi grzybów, gdy temperatura utrzymuje się powyżej 5°C, a wilgotność powietrza jest wysoka. Najlepsze rezultaty osiągniemy, wybierając się na grzyby 2-3 dni po opadach.

Zebrane grzyby listopadowe wymagają odpowiedniego przygotowania i przechowywania. Najlepiej przetworzyć je w ciągu 24 godzin od zebrania, wykorzystując metody takie jak suszenie, marynowanie czy mrożenie. Szczególnie opieńki, które są królowymi późnej jesieni, wymagają dokładnego obgotowania przed dalszą obróbką.

Polecane artykuły

Boczniak łyżkowaty - smaczne grzyby miejskie
GrzybyBoczniak łyżkowaty - smaczne grzyby miejskie

Boczniak łyżkowaty - przewodnik dla miejskich grzybiarzy. Dowiedz się gdzie szukać i jak rozpoznać boczniaka łyżkowatego w mieście. Poznaj jego walory smakowe, zastosowania kulinarne i właściwości zdrowotne.

Grzyby we śnie - Odkryj tajemnicze piękno natury
GrzybyGrzyby we śnie - Odkryj tajemnicze piękno natury

Grzyby we śnie - Odkryj fascynującą symbolikę i ukryte znaczenia grzybów pojawiających się w Twoich nocnych marzeniach. Zinterpretuj wizje z borowikami, muchomorami i dowiedz się, co próbuje przekazać Ci podświadomość.